Ka Jinglong jong ka Ktien U Blei

Ka jingdonkam jong ka Ktien U Blei-

Deuteronomi 32:46,47 To phin pyrkhat biang ha la ka dohnud ia kine ki ktien baroh ia kiba nga phla ha phi ha kane ka sngi... Naba kane kam long ka ktien bathala ia phi; namar ka long ka jingim jong phi...

Salm 138:2 Me (U Blei) la pynkhraw ia la ka ktien ha khlieh ia la ka kyrteng baroh.

Ka Baibl ka long ka ktien ba la thoh jong U Blei. Bad haba ngi kren shaphang ka ktien U Blei, ki don katto katne ki jinglong jong ka ktien U Blei kiba ngi donkam ban tip, khnang ba ngin nang kumno ban niew kor bad khein kyntang ia ka Baibl.

Ka jinglong ba la pyrsad mynsiem jong ka Baibl-

2 Timothi 3:16 Ka jingthoh baroh ka long kaba la pyrsad mynsiem da U Blei.

Ia ka Jingthoh Bakhuid la pynkyntang bad pynlong kyrpang nalor kiwei kiwei ki kot, namar U Blei u la jied ia ka ba kan long ka jingshai bakhraw ban pynshai ha ki briew shaphang ka jingpynim kaba ha U Khrist Jisu. La thoh da ki briew U Blei hynrei da ka jingpynkhih U Mynsiem Bakhuid. Namarkata la khot ka ‘Jingthoh Bakhuid’ lane ka ‘Kitab Bakhuid’.

2 Petros 1:20-21 Haba phi tip shuwa ia kane, ba ym don ka jingiathuhlypa na ka Jingthoh Bakhuid kaba la long na ka jingbatai u briew hi. Namar ym da ka mon u briew la wan ka jingiathuhlypa mynno mynno ruh: hynrei ki briew ki la kren na U Blei kein, haba la pynkhih ia ki da U Mynsiem Bakhuid.

Ka iktiar jong ka Jingthoh Bakhuid-

Joshua 23:6 Namarkata phin long shlur bha ban sumar bad ban leh ia baroh kaba la thoh ha ka kitab ka hukum U Moses, ba phin ym phai noh na ka sha kamon lane sha kadiang.

Joshua 1:8 Wat ai ba kane ka kitab ka hukum kan jah noh na ka shyntur jong me, hynrei men iaipyrkhat ia ka synñia sngi, khnang ba men ioh sumar ban leh katba kum ia baroh ba la thoh ha ka: naba kumta men roi ha ka lynti, bad kumta men manbha.

Ka Jingthoh Bakhuid ka dei ka ktien kaba wan na ka khet bakhraw tam shajrong. Ka Ktien U Blei ka long kaba halor ban ia ki ktien baroh. Ka dawa ia ka jingngeit bad ka jingkohnguh khlem buh jingkylli.

U Blei u la shon ia la ka muhor ha ka Jingthoh Bakhuid, bad baroh kiba pule ki dei ban shim ia ka kum ka sur kren jong U Blei.

[‘Ka kitab ka hukum’ ki long ki san tylli ki kitab ba la thoh da U Moses – Ka Jenesis, Eksodos, Deuteronomi, Lebitikos bad Jingkhein. Ha ngi pat mynta kiba im ha ka ia jong ka testament kaba thymmai, ngi la shim ia ka Baibl baroh kawei kum ka kitab bakhuid, ym dei tang ia ki kitab U Moses.]

KI JINGLONG JONG KA JINGTHOH BAKHUID

(i) Ka Ktien U Blei ka long kaba shisha

Salm 119:160 Ka jingkyllum ka ktien jong me ka long ka jingshisha; bad kawei pa kawei baroh na ki jingbishar hok jong me ka neh junom.

2 Samuel 7:28 Te mynta, Ah Trai U Blei, me me long U Blei, bad ki ktien jong me ki long ka jingshisha, bad me la kular ia la u shakri ia kane ka jingbha.

Ioannis 17:17 To pynkyntang ia ki da ka jingshisha: ka ktien jong me ka long ka jingshisha.

Ka ktien U Blei ka long khlem jingbakla bad khlem jingduna. Ka long kaba shisha ha ka rukom kaba janai. Namar kata ngi lah ban shaniah khlem jingartatien.

Ka Baibl ka lah ban iathuh ha ngi ia ka jingshisha shaphang U Blei bad U Khrist, ia ka jingshisha shaphang U Lucifer bad ka kam jong u, ia ka jingshisha shaphang ka jingpynlong, ia ka jingshisha shaphang ka jinghap noh jong u briew, ia ka jingshisha shaphang ka jingbym kyrmen jong ngi, ia ka jingshisha shaphang ka jingmih jong ka pop, bad ia ka jingshisha shaphang kumno ban lait na ka jinglong mraw ha ka pop.

Lada uwei u ngeit ha ka ktien U Blei, un sngewthuh ia ka jingshukor U Soitan bad un ithuh ia ka jingshisha bad kata ka jingshisha kan pynlaitluid ia u.

(ii) Ka Ktien U Blei ka iaineh junom

1 Ki Syiem 8:56 To long ba la kyrkhu ia U Trai, uba la ai ka jingshongthait ha la ki briew ki Israel, katba kum kaba u la kular baroh: ym shym la duh ei kawei ka ktien na ka jingkular babha jong u baroh, kaba u la kular da ka kti U Moses u shakri jong u.

Salm 119:89 Junom, Ah Trai, la pynskhem ia ka ktien jong me ha bneng.

Isaiah 40:8 Uta u phlang u iap tyrkhong, uta u syntiew u tlor noh: hynrei ka ktien U Blei jong ngi kan neh junom.

Isaiah 55:10,11 Namar kumba u slap u hiar bad ka ior na bneng, bad kam ju phai shatei, hynrei ka ai um ia ka khyndew, bad ka pynthylleng bad ka pynsei ia ka, bad ka ai symbai ha uba bet bad kpu ha uba bam; kumta kan long kata ka ktien kaba mih noh na ka shyntur jong nga: kan ym phai suda ha nga, hynrei kan pyndep ia kata kaba nga sngewbha, kan roi ruh ha kaba nga la phah ia ka.

Mathaios 24:35 Ka bneng bad ka khyndew kin leit noh, hynrei ki ktien jong nga kin ym leit noh satia.

Ioannis 10:35 Kata ka jingthoh ruh kabym lah ban pyndam noh.

1 Petros 1:24,25 Naba: Ka doh baroh ka kum u phlang, bad ka burom jong ka baroh ka kum u syntiew u phlang: uta u phlang u iap ryngkhiang, bad uta u syntiew jong u u hap noh, hynrei kata ka ktien U Trai ka iaisah bymjukut. Te kane ka long kata ka ktien ia kaba la iathuhkhana babha ha phi.

Ka Ktien U Blei ka long kaba skhem ,kam lah ban rem lano lano.

(iii) Ka Ktien U Blei ka long kaba hok

Isaiah 45:19 Naba kumne u ong U Trai uba la thaw ia ki bneng; Uta u long U Blei; u la thaw ia ka khyndew bad u la pynlong ia ka; u la thung ia ka, um shym la thaw suda ia ka, u la thaw ia ka ban shong briew: nga nga long U Trai; te ym don uwei pat. Ngam shym la kren ha kaba rieh, ha ka jaka ka ri badum; ngam shym la ong ha u symbai U Jakob, To wad makna ia nga: nga U Trai nga kren ia ka hok, nga pynbna ia kiei kiei kiba beit.

Salm 119:144 Ki jingphla jong me ki long kiba hok junom: to ai ka jingshemphang ia nga, te ngan im.

(iv) Ka Ktien U Blei ka long kaba donbor

Hebru 4:12 Namar ka ktien U Blei ka long kaba im, bad kaba donbor.

Salm 33:6-9 Da ka ktien U Trai la thaw ia ki bneng; bad ia u paidbah jong ki baroh da ka jingpyrsad ka shyntur jong u. U lum lang ia ki um jong ka duriaw kum ka kynton: u buh tyngkai ia ki jingjylliew ha ki iing kynshew. To ka khyndew baroh kan sheptieng ia U Trai: to ai ba kita baroh kiba shong ha ka pyrthei kin sngewtriem ia u. Naba u la kren, te ka la long; u la hukum, te ka la neh skhem.

Hebru 11:3 Da ka jingngeit ngi sngewthuh ba la thaw ia ki pyrthei da ka ktien U Blei, ba kumta ym shym thaw ia kita kiei kiei ba iohi na kita kiei kiei ba paw.

Rom 1:16 Namar ngam sngew lehrain ia ka gospel U Khrist: naba ka long ka bor U Blei ia kaban pynim ia uwei pa uwei uba ngeit, ia u Jiw nyngkong bad ia u Grik ruh.

‘Ka gospel’ lane ‘ka khubor babha’ la ialap na ka Jingthoh Bakhuid. (1 Petros 1:25) Ka ktien jong ka gospel ka long ka bor ban pynim ia uwei pa uwei uba ngeit. Ka ialam ia u nongpop ban leit sha U Jisu Khrist.

Hebru 1:3 Uba (U Jisu) haba u long ka jingtyngshain ka burom jong u (U kpa), bad ka dur hi ka jinglong tynrai jong u (U Kpa), bad uba kyrshan ia kiei kiei baroh da ka ktien ka bor jong u, haba u la lah pynlong ka jingpynkhuid ia ki pop, u la shong ha ka kti kamon jong Uba khraw tam sha jrong.

2 Petros 3:7 Hynrei kita ki bneng bad kata ka khyndew kiba mynta, ki long ba la rakhe (sumar) ia ki da kata kajuh ka ktien, ia kiba la ri noh sha ka ding ia ka sngi ka jingbishar bad ka jingpynjotnoh ia kita ki briew kibym riewblei.

La kyrshan bad sumar ia ki jingthaw baroh da ka bor jong ka Ktien U Blei. Ka long kaei kaei kaba ngim lah ban shemphang janai.

(v) Ka Ktien U Blei ka long ka jingim

Ioannis 6:63 Kita ki ktien kiba nga la kren ha phi ki long ka mynsiem, bad ki long ka jingim.

Ioannis 6:68 Ynda kumta U Simon Petros u la iathuh ha u, Ko Trai... me me don ki ktien ka jingim bymjukut.

Ka Jingthoh Bakhuid ka long ka jingim ia ngi namar ka iathuh ha ngi ia ka lynti jong ka jingim bymjukut – U Jisu Khrist.

Ioannis 5:39 Phi iit bha ia ki jingthoh, naba ha ki phi mut ba phi ioh ka jingim bymjukut; kita ruh ki long kiba iaphla ia nga.

(vi) Ka Ktien U Blei ka long ka jingshai

Salm 119:105 Ka ktien jong me ka long ka sharak ia ki kjat jong nga, bad ka jingshai ha ka lynti jong nga.

Salm 119:130 Kaba plie ia ki ktien jong me ka ai jingshai; ka pynshemphang ia kiba shida.

Ka ktien U Blei ka long jingshai bad ka nongialam jong ngi kaba ialam ia ngi sha ka lynti jong ka jingim bad jong ka jingsuk kaba janai.

KA KTIEN U BLEI KA LEH AIU DE IA NGI?

1 Thessaloni 2:13 Namar kane ruh ngi nguh ha U Blei khlem da pud, ba haba phi la pdiang na ngi ia ka ktien U Blei ia kaba la pynsngew, phi la pdiang ym kum ka ktien ki briew, hynrei, kumba ka long shisha kein, ka ktien U Blei, kaba trei ruh ha phi kiba ngeit.

(i) Ka pynim ia ngi bad ka pynkha thymmai ia ngi

Salm 19:7 Ka aiñ U Trai ka long kaba janai, kaba pynbha pat ia ka mynsiem: ka jingphla U Trai ka long kaba skhem, kaba pynstad ia uba shida.

Jakob 1:18 Da kaba u la mon sngewbha u la pynkha ia ngi da ka ktien ka jingshisha, ba ngin long ma ngi ki kynja soh nyngkong na kita ki jingthaw jong u.

Jakob 1:21 Naba kumta, haba la buh noh bad ia ka jingtngit baroh, bad ia ka jingshlei ka jingbishni, to phin pdiang da ka jingjemnud ia kata ka ktien ba la thung, kaba lah kein ban pynim ia ki mynsiem jong phi.

1 Petros 1:23 Haba la pynkha arsien ia phi ym na u symbai basep, hynrei ubym sep, da ka ktien U Blei kaba im bad kaba iaisah.

2 Petros 1:4 Da kiba u la ai ha ngi ia ki jingkular kiba khraw tam bad bakordor, ba da kine phin ioh long ki nongiaioh bynta na ka jinglong mynsiem bakynja blei, haba la phet iap noh na kata ka jingpynpyut plak kaba ha ka pyrthei da ka jingkwah brai.

Ka Ktien U Blei ka trei ha ka dohnud lada ngi kloi ban pdiang ia ka bad ka ai jaka ia U Khrist ban leh ia kaba sah.

(ii) Ka pynkhuid bad pynkyntang lane ka saiñdur ia ka jingim

Salm 119:9 Da kumno u samla un pynkhuid ia la ka lynti? Da kaba u leh sumar katba kum ka ktien jong me.

Salm 119:11 Nga la ri khop ia ka ktien jong me ha la ka dohnud, khnang ba ngan ym leh pop ia me.

Ephesos 5:25,26 Ki shynrang, to ieit ia la ki tnga, kumba U Khrist ruh u la ieit ia ka balang, bad u la aiti noh ia lade na ka bynta jong ka; ba un ioh pynkhuid ia ka, haba u la sait ia ka da ka jingsait ka um da ka ktien.

Ioannis 17:17 To pynkyntang ia ki da ka jingshisha: ka ktien jong me ka long ka jingshisha.

(iii) Ka ai jingngeit, ka jingstad bad ka bor

Rom 10:17 Kumta te kata ka jingngeit ka jia na kaba sngew, bad kata kaba sngew da ka ktien U Blei kein.

Salm 19:7 Ka aiñ U Trai ka long kaba janai, kaba pynbha pat ia ka mynsiem: ka jingphla U Trai ka long kaba skhem, kaba pynstad ia uba shida.

Salm 119:99,100 Ka kham khraw ka jingshemphang jong nga ban ia ka jong ki nonghikai jong nga baroh; naba ki jingphla jong me ki long ka jingpyrkhat jong nga. Nga kham shemphang ma nga ban ia ki tymmen, naba nga la sumar ia ki hukum jong me.

Ki Kam 20:32 Te mynta nga aiti noh ia phi ha U Blei bad ha ka ktien ka jingaiei jong u, uba (lane, kaba) lah ban iaitei ia phi, bad ban ai ha phi ka bynta hapdeng kita baroh ia kiba la pynkhuid.

(iv) Ka pynlaitluid ia ngi

Ioannis 8:31,32 Namar kata U Jisu u la ong ha kita ki Jiw kiba la iangeit ha u, Lada phi iaisah ha ka ktien jong nga, phi long ki synran jong nga da shisha: bad phin ioh ithuh ia kata ka jingshisha, bad kata ka jingshisha kan pyllait noh ia phi.

(v) Ka ai jingkmen ia ngi

Jeremaiah 15:16 La shem ia ki ktien jong me, bad nga la bam ia ki; te ki ktien jong me ki la long ha nga ka jingkmen bad ka jingshad kmen ka dohnud jong nga: namar la khot ia nga da ka kyrteng jong me, Ah Trai U Blei ki paid.

(vi) Ka ai jingpynkhiah ia ngi

Salm 107:20 U phah ia la ka ktien, bad u pynkhiah ia ki, u pyllait ruh ia ki na kita ki jingpynjot jong ki.

(vii) Ka bishar ia ki jingmut bad ia ki jingthmu ka dohnud

Hebru 4:12 Namar ka ktien U Blei ka long kaba im, bad kaba don bor, bad kaba kham nep ban ia kano kano ka waitlam arliang syrti, bad kaba pei haduh kaba pynkhlad ia ka jingim bad ia ka mynsiem, ia ki mat bad ia ka khleiñ shyieng ruh, bad kaba bishar ia ki jingmut bad ia ki jingthmu ka dohnud.

Ka Ktien U Blei ka long ka atiar kaba kynja-mynsiem:

Ephesos 6:17 To shim ruh ia ka jingda khlieh ka jingpynim, bad ka waitlam U Mynsiem, kaba long ka ktien U Blei kein.

Jeremaiah 5:14 Namarkata, kumne u ong U Trai, U Blei ki paid, Namarba phi kren ia kane ka ktien, ha khmih, ngan pynlong ia ki ktien jong nga ka ding ha ka shyntur jong me, bad ki dieng ia une u paidbah, bad kan bam duh ia ki.

Jeremaiah 23:29 Hato ka ktien jong nga kam long kum ka ding? ong U Trai; bad kum u tyrnem uba pynlwet jin ia u mawsiang?

Mathaios 4:4-11 (U Jisu u ialeh ia U Soitan da ka ktien U Blei. U pynphai ktien sha U Soitan da kine ki kyntien kiba donbor – “Naba la thoh”.)

Hebru 4:12 Namar ka ktien U Blei ka long kaba im, bad kaba don bor, bad kaba kham nep ban ia kano kano ka waitlam arliang syrti...

1 Ioannis 2:14 Nga la thoh ha phi, ko ki kpa, naba phi ithuh ia uta uba long naduh kaba mynnyngkong. Nga la thoh ha phi, ko ki samla, naba phi long kiba khlain, bad kata ka ktien U Blei ka iaisah ha phi, bad phi la jop noh thiaw ia uta uba sniew.

Husiar na kito kibym kren katba kum ka Ktien U Blei:

Isaiah 8:20 Ia, sha ka hukum bad sha ka jingphla! lada kim kren kat kane ka ktien, shisha ka jingmih ka sngi kan ym don ia ki.

Rom 16:17 Ruh putet nga kyrpad ia phi, ko para bangeit, ban khmih thuh ia kita kiba pynlong ia kita ki jingiakhlad (jingiapait) bad ia kita ki jingjynthut, da kumwei pat ia kata ka jinghikai ia kaba phi la ioh nang ma phi; bad to kiar noh na ki.

Galatia 1:8,9 Hynrei lada ma ngi, lane u angel na bneng, ngi iathuhkhana ha phi ia kano kano ka gospel kaba pher na kaba ngi la iathuhkhana ha phi, to ai ba un long uba la tim noh. Kumba ngi la ong mynshuwa, nga ong kumjuh mynta pat, Lada uno uno ruh u da iathuhkhana ha phi ia kano kano ka gospel kaba pher na kaba phi la pdiang, to ai ba un long uba la tim noh.

1 Timothi 6:3-5 Lada uno uno ruh u hikai da kumwei, bad um kohnguh ia kita ki ktien bajanai jong U Jisu Khrist uba U Trai jong ngi bad ia kata ka jinghikai kaba katba kum ka jingriewblei, la pynsarong eh ia u, haba um tip ei ei ruh, hynrei u da skuin shaphang ki jingiasaid bad ki jingialeh ktien, na kiba ki mih ka jingbishni, ka jingiania, ki jingkren bein, ki jingtharai sniew, ki jingiasaid ki briew ba la pynpyut ha la ka jingmut, bad kibym don ka jingshisha, ki da tharai ba ka jingriewblei ka long ka lad ban myntoi.

Titos 1:10,11 Namar don bun ki briew kibym kohnguh, kiba kren thala thaiein bad kiba shukor, khamtam kita kiba na ka jingotsher: kiba ia ki shyntur jong ki ka dei ban set noh, ki briew kiba pynkyllon ia ki iing baroh shi iing shi iing, da hikai ia kiei kibym dei, na ka bynta ka jingkhwan myntoi.

Hebru 13:9 Wat shah ban rong noh ia phi da ki jinghikai bapher bad bakhyllah: namar ka long kaba myntoi ban pynskhem ia ka dohnud da ka jingaiei, ym da ki jingbam, ha kiba kita kiba la iaid ha ki kim shym myntoi.

2 Petros 2:1,2 Hynrei ki la don ki nongiathuhlypa balamler ruh hapdeng uta u paidlang, kumba hapdeng jong phi ruh kin long ki nonghikai balamler, kiban wallam tuh hapoh ia ki jinghikai bakla bapynjot noh, bad haba ki len noh ia uta U Kynrad uba la siewspah ia ki, ki da pynwan kumta ha lade hi ia ka jingpynjot kaba stet thir thir. Te shibun kin iabud noh ia kita ki jingleh kyreit jong ki, kiba na ka bynta jong ki yn kren bein eh ia ka lynti ka jingshisha.

(Pule ruh na 1 Timothi 4:1,2; 2 Timothi 4:3,4; Ki Kam 20:29,30)

U Bymman u pynmatlah ia ki briew ban iohi ia ka Ktien U Blei kumba ka long-

2 Korinth 4:4 Ha kiba u blei jong kane ka pyrthei u la pynmatlah noh ia ki jingmut kita kibym ngeit, khnang ba ka jingshai ka gospel ka burom U Khrist, uba long ka dur U Blei, kan ym tyngshain ha ki.

Loukas 8:12 Te kita kiba harud lynti, long kita kiba iohsngew; hadien kata u Soitan u wan, bad u rong noh ia kata ka ktien na ka dohnud jong ki, khnang ba kin ym ngeit bad ioh lait im. (Pule ruh na Ioannis 8:43,47; 1 Ioannis 2:11)

Ki jinglong jong ka Jingthoh Bakhuid ki long kiba bha bad kiba sngewtynnad ban pyrkhat. Ki don ia ka jinglong kaba kor tam. Ka long ka ktien kaba ngi lah ban shaniah bad kaba dei eh ban shahshkor bad ban kohnguh. Namar ka long ka Ktien jong U Blei Bahakhlieh tam.

******